تاریخ رم را معمولاً از ۲۲ آوریل ۷۵۳ ق‌م، تاریخ سنتی بنیانگذاری شهر رم (که در دوره‌ای مبدأ تاریخ به‌شمار می‌آمده) - تا ۴ سپتامبر ۴۷۶، یعنی تاریخ برکناری رمولوس آگوستوس ، آخرین امپراتور رم غربی در نظر می‌گیرند. این دوازده قرن تاریخ را ادوارد گیبون ، سیاست‌مدار انگلیسی سدهٔ ۱۸ و مشهورترین مورخ تاریخ رم، در ۶ جلد جا کرده و ویل دورانت، یک جلد ۹۰۰ صفحه‌ای از تاریخ تمدن‌اش را به آن اختصاص داده. تاریخ رم با افسانه شروع می‌شود. انیید، یکی از بازماندگان شهر تروا در آن جنگ افسانه‌ای، به سرزمین ایتالیا ی امروزی می‌آید. نوادگانش رموس و رمولوس، بنا به دستور پادشاهی که پسران را می‌کشته، به آب افکنده می‌شوند و از قضا، توسط ماده‌گرگی پرستاری و بزرگ می‌شوند. و بعدها این دو تن، شهر رم را بر روی هفت تپه نزدیک به رود تیبر بنیان می‌گذارند. این افسانه، خالی از حقیقت هم نیست.بنیانگذاران شهر رم، مردمانی غیر از ساکنان بومی سرزمین ایتالیا بودند که امروزه قوم و تمدن شان به نام اتروسکانی شناخته می‌شود. آن طور که محققان حدس می‌زنند، کسانی از بابل یا الهام گرفته از تمدن بابل بودند که به رم آمدند و شهرنشینی را به آن سرزمین آوردند. تاریخ رم، سه دوره آغازین و جمهوری، امپراتوری، و افول و سقوط امپراتوری را شامل می‌شود. سنای رم، مجلسی که به تقلید از یونانی‌ها برپا شده است ، بازیگر ثابت هر سه دوره بود. در ابتدا، پس از منازعات فراوان ، اختلاف طبقاتی بین اشراف و توده‌های زیردست برداشته شد و جمهوری شکل گرفت. رمی ها به خاطر ارتش منظم شان توانستند قلمرو خود را از دشت‌های پیرامون رم (موسوم به لاتیوم، یعنی سرزمین مردم لاتین) به کل ایتالیا گسترش بدهند (۲۳۸ ق‌م). بعد نوبت تسلط بر دریای مدیترانه بود. رمی‌ها بر سر تصرف جزیره سیسیل با دولت کارتاژ درگیر شدند و بعد از سه جنگ بزرگ ، عاقبت در (۱۴۹ ق‌م) دولت کارتاژ که روزی بر تمامی ساحل دریای مدیترانه، از سیسیل تا اسپانیا تا آفریقا حکومت می‌کرد، به کلی نابود شد. یونان هم در (۱۲۹ ق‌م) به دست رمی‌ها افتاد. امپراتوری شکل گرفته بود. با ظهور چهره قدرتمندی به نام ژولیوس سزار، اختلافات داخلی تمام شد و جایگاه امپراتور به عنوان بالاترین قدرت و مظهر اراده رم شکل گرفت. در دوره طلایی (۲۷ ق‌م تا ۱۹۲ م) آنها به همسایگی امپراتوری ایران رسیدند و رم از شهری آجری به شهری از مرمر تبدیل شده است . تمام ادیبان و فیلسوفان مهم رم در این دوره زندگی می‌کردند و اکثر داستان‌های رم باستان، مربوط به این دوران است. پادشاهی کومودوس پایان عصر طلایی بود. بعد از او، دیگر هیچ چیز مثل قبل نبود. سرداران کشور را چند پاره کردند و اختلافات بین هواداران مسیح و کافران به کیش جدید هم به این چندپارگی افزود. کنستانتین، تنها امپراتور بزرگ پس از عصر طلایی، کشور را متحد کرد، مسیحیت را آئین رسمی اعلام کرد و شهر کنستانتینوپل (استانبول) را به عنوان پایتخت جدید ساخت (۳۳۶ م). با این کار البته میراث رم تا قرن‌ها بعد در امپراتوری بیزانس حفظ شد، اما در واقع کنستانتین به شهر رمولوس خیانت کرد. با مرگ او، امپراتوری به دو بخش غربی و شرقی تقسیم شد (۳۹۵م). فاصله این دو پاره امپراتوری، مدام با هم بیشتر می‌شد. دیگر نه رم شرقی تاب مقابله با امپراتوری ایران را داشت و نه رم غربی می‌توانست مانع از هجوم هون‌ها و وندال‌ها و گوت‌ها و سایر اقوام بیابان‌گرد بشود. آتیلا در(۴۴۴ م) رسما برای حمله نکردن به رم از امپراتوران غرامت می‌گرفتند . اوضاع در داخل امپراتوری از این هم عجیب‌تر بود. یکی از آخرین امپراتورها، خودش هم از این که به مرگ طبیعی می‌میرد و هیچ کس علیه‌اش توطئه نکرده در تعجب بود. آخرین امپراتور رم، پسربچه‌ای به نام رمولوس اگوستوس بود ادووآکر، پسر ادکون، وزیر ایتالیا با تهاجم به رم، به سادگی او را از پادشاهی خلع کرد (۴۷۶ م) و پایان امپراتوری رم را اعلام کرد. او دستور داد از آن به بعد، آن سرزمین را ایتالیا بخوانند.
رم در کنار رودخانه توره و در نزدیکی دریای مدیترانه قرار گرفته است. کشور واتیکان در درون شهر رم قرار گرفته است. در سال ۲۰۰۷ رم به عنوان یازدهمین مکان بازدیدشده در جهان، سومین در اروپا و اولین در ایتالیا توسط گردشگران شناخته شد و تاریخ کشور ایتالیا و رم باعث جذب گردشگران به تور رم شد . از استودیوهای معروف و تاریخی فیلم در رم چینه چیتا است و بقایای کولوسئوم، آمفی‌تئاتر معروف رومی نیز در همین شهر است. شهر رم به دلیل دارا بودن بستر های معماری و شهرسازی دوران روم باستان و نیز بسترهای خاص مهم فرهنگی در دوران مسیحیت به سبب وجود واتیکان و همچنین به دلیل اهمیت در دوران رنسانس بسیاری از مفاهیم عینی دورانهای ذکر شده معماری را دارا می باشد
شهر رم مملو از دیدنی های بی شمار است. این شهر بخش قابل توجهی از آثار به ثبت رسیده جهانی توسط یونسکو را به خود اختصاص داده است. رم شهر آثار باستانی دوره روم باستان است. مهم ترین اثر و شاید مشهورترین آنها کلوسئوم است. این اثر مهم بزرگ ترین اثر به جای مانده از امپراتوری رم قدیم است. پس از کلوسئوم بی تردید واتیکان و کلیسای سن پیترو بزرگ ترین و مهم ترین اثر شهر رم است. موزه واتیکان نیز یکی از دیدنی های مهم شهر رم است. بعد از اینها باید حتما اشاره ای به معبد پانتئون کرد. در معبد پانتئون رومیان قدیم مسجمه خدایانشان را در آن قرار می داده اند. زندان تاریخی معروف سنت آنجلو که در گذشته زندان مخوفی بوده یکی از آثار دیدنی این شهر به حساب می آید. میدان امانوئل دوم میدان ونیزی و کاخ موسلیلنی در یک نقطه گرد هم آمده اند. بنای امانوئل دوم یادبود مرد شجاعی است که ایتالیا ی جدید را پایه گذاشته است. اما شهرت رم به یک نقطه دیگر است. چشمه آرزوها یا چشمه تروی دارای شهرت ویژه ای است. پله های اسپانیایی نیز یکی از مکان هایی است که هزاران نفر را در روز گرد خود جمع می کند. اما سر آخر باید گفت رودخانه تیبر در جای خود یکی از زیبایی هایی شهر رم است.
